ตำราพิชัยสงครามซุนวู บทที่ 11 เก้ายุทธภูมิ《孫子兵法·九地第十一》กล่าวว่า
“อันหลักแห่งการบัญชาทัพนั้น มียุทธภูมิซ่านเซ็น ยุทธภูมิเบา ยุทธภูมิยื้อแย่ง ยุทธภูมิคาบเกี่ยว ยุทธภูมิสัญจร ยุทธภูมิหนัก ยุทธภูมิวิบาก ยุทธภูมิโอบล้อม ยุทธภูมิมรณะ
เจ้าครองแคว้นรบในแดนตน เรียกว่า ยุทธภูมิซ่านเซ็น
รุกเข้าแดนผู้อื่นไม่ลึก เรียกว่า ยุทธภูมิเบา
เราได้มีประโยชน์ เขาได้ก็มีประโยชน์ เรียกว่า ยุทธภูมิยื้อแย่ง
เราไปก็ได้ เขามาก็ได้ เรียกว่า ยุทธภูมิคาบเกี่ยว
เขตแดนต่อแดนสามฝ่าย ใครถึงก่อนจักได้มิตรมากหลายในปฐพี เรียกว่า ยุทธภูมิสัญจร
รบลึกเข้าแดนผู้อื่น ทิ้งเมืองมากหลายไว้เบื้องหลัง เรียกว่า ยุทธภูมิหนัก
เดินทัพในป่าเขา ที่คับขันอันตราย ห้วยหนองคลองบึง เส้นทางยากเข็ญเหล่านี้ เรียกว่า ยุทธภูมิวิบาก
ทางเข้าเล็กแคบ ทางกลับวกวน เขากำลังน้อยสามารถตีเรากำลังมาก เรียกว่า ยุทธภูมิโอบล้อม
รบไม่คิดชีวิตก็รอด รบไม่เต็มกำลังก็สิ้น เรียกว่า ยุทธภูมิมรณะ
เหตุนี้ ในยุทธภูมิซ่านเซ็นอย่ารบ ในยุทธภูมิเบาอย่าหยุด ในยุทธภูมิยื้อแย่งอย่าฝืน ในยุทธภูมิคาบเกี่ยวพึงหนุนเนื่อง ในยุทธภูมิสัญจรพึงคบมิตร ในยุทธภูมิหนักพึงกวาดต้อน ในยุทธภูมิวิบากพึงรีบผ่าน ในยุทธภูมิโอบล้อมใช้อุบาย ในยุทธภูมิมรณะรบสุดชีวิต...”
ข้อที่ว่า เขตแดนต่อแดนสามฝ่าย ใครถึงก่อนจักได้มิตรมากหลายในปฐพี เรียกว่า ยุทธภูมิสัญจร นั้น ในยุคสามก๊ก ก็มีที่อย่างที่ว่านี้อยู่ สถานที่นี้เป็นเมืองชื่อดังของสมัยนั้นทีเดียว ไม่ว่าฝ่ายใดทั้งจ๊กก๊ก วุยก๊ก หรือแม้แต่ง่อก๊ก ก็อยากครอบครองพื้นที่นี้ไว้ทั้งสิ้น ที่ที่ว่านั่นก็คือ เกงจิ๋ว 荊州 ครับ เกงจิ๋วจิ๋วเป็นเมืองใหญ่ ปัจจุบันคือ อำเภอหนานจาง 南漳縣 ในมณฑลหูเป่ย 湖北省 เมืองนี้นับว่าอยู่ศูนย์กลางของทั้งสามฝ่ายก็ว่าได้ การคมนาคมไปมาสะดวก ทั้งทางน้ำและทางบก เป็นแหล่งการค้า และแหล่งศึกษาที่สำคัญของสมัยนั้น เพราะเล่าเปียว 劉表 เจ้าเมืองเป็นผู้รักการศึกษา (แนวของขงจื๊อ) จึงจัดตั้งสถาบันการศึกษาขึ้น จนกลายเป็นเมืองตักศิลาแห่งยุค สังเกตได้ว่า เหล่ากุนซือผู้เก่งกาจหลายต่อหลายคน อย่าง ขงเบ้ง สุมาเต๊กโช ก็มาอาศัยอยู่ที่นี่ทั้งสิ้น ! จึงไม่น่าแปลกใจที่ก๊กทั้งสามจะแย่งกันครอบครอง
สำหรับฝ่ายวุยก๊กถ้าได้เกงจิ๋วไว้ ก็จะข้ามน้ำเตียงกังลงมาแดนใต้เพื่อบรรลุภารกิจรวมแผ่นดินเหนือใต้ให้เป็นเอกภาพได้ ส่วนง่อก๊กถ้าได้เกงจิ๋ว ก็จะสร้างความมั่นคงแก่พื้นที่ทางใต้ของแม่น้ำเตียงกังได้ และจ๊กก๊กก็เช่นกัน หากได้เกงจิ๋ว ก็จะเป็นฐานที่มั่นเพื่อพัฒนาไปสู่เสฉวนตามนโยบาย ณ หลงจง ของขงเบ้งได้
และในที่สุดฝ่ายจ๊กก๊กของเล่าปี่ ก็ได้เมืองนี้ไว้สมใจ ด้วยสติปัญญาของกุนซือขงเบ้ง ทำให้เล่าปี่เดินทางไปยึดเสฉวนได้สำเร็จ แต่ที่น่าเสียดายก็คือ เกงจิ๋วอันเป็นยุทธภูมิสัญจรนี้ พึงต้องคบมิตรไว้ให้ต้องตามตำราพิชัยสงคราม กวนอูขุนพลผู้เป็นน้องร่วมสาบานกับเล่าปี่ที่ได้รับมอบหมายให้มาดูแลรักษายุทธภูมิแห่งนี้ กลับไม่ได้ทำตามคำเตือนของขงเบ้ง ที่ให้คบมิตรทางตะวันออกคือง่อก๊กของซุนกวน ฝืนเป็นศัตรูไม่ไว้หน้ารับไมตรี จนในที่สุด ซุนกวนจึงต้องให้แม่ทัพลิบองและลกซุนมาโจมตียึดเอาเกงจิ๋วไปได้ ทำให้แผนการของเล่าปี่ต้องเสียหายไปในภายหลัง
สำหรับเรื่องที่ลิบองและลกซุนมาโจมตียึดเอาเกงจิ๋วไปได้อย่างไรนั้น กลศึกสามก๊ก และ กลศึกพิสดารในสามก๊ก โดย บุญศักดิ์ แสงระวี มีคำตอบให้อย่างละเอียด ชัดเจน และถูกต้อง
วันนี้ ผม บก. ขวัญ คงต้องขอตัวก่อน และอย่าลืมนะครับ อยากรู้เรื่องจีน นึกถึงสุขภาพใจ ^^
หนังสือที่เกี่ยวข้อง
![]() |
กลศึกพิสดารในสามก๊ก ประพันธ์โดย บุญศักดิ์ แสงระวี ราคา 180.00 บาท |
![]() |
กลศึกสามก๊ก ประพันธ์โดย บุญศักดิ์ แสงระวี ราคา 280.00 บาท |