ต้องขอบคุณ หม่อมน้อย "ม.ล.พันธุ์เทวนพ เทวกุล" ที่ทำให้ช่องว่างระหว่าง "อดีตกับปัจจุบัน" ของผมมีชีวิต-ชีวาอีกครั้ง จะว่าไปแล้ว คนแก่ก็อย่างนี้แหละ.....

มีปัจจุบันเป็นทุกข์

มีสุขด้วยย้อนอดีต!

เมื่อทราบ "หม่อมน้อย" นำวรรณกรรมลูกทุ่งคลาสสิกของนักเขียนเชื้อสายราชสกุล "ไม้ เมืองเดิม" เรื่อง "แผลเก่า" มาสร้างอีกครั้ง

ผม-ในสภาพไส้ตะเกียงแล้งน้ำมัน พลันสะบัดเปลวปลายไส้ประกายคุโพลง ด้วยได้เชื้อย้อนอดีต

ยิ่งทราบว่าเสร็จแล้ว มีตัวอย่างเรื่องและเพลงให้ดูทาง You Tube ผมก็เปิดดู แค่ตัวอย่างนาที-ครึ่งนาที

เห็นท้องทุ่ง เห็นควายไถนา เห็นลำคลอง เห็นไอ้ขวัญคะนองปากพูดจาเกี้ยวพาราสีอีเรียม เห็นการตัดพ้อ อ้อร้อรักของไอ้หนุ่มลูกทุ่งอกหัก ด้วยสามัญชนภาษาแห่งไพร่ทุ่ง

แค่นั้น ความรู้สึกสะท้อนอดีตอุ่นอก ผุดขึ้นถามตัวเองทันที ด้วยไม่เชื่อว่า
"นี่....มายาแห่งภาพที่ 'หม่อมน้อย' สร้างขึ้น....

หรืออดีตเมื่อ ๖๐-๗๐ ปีที่แล้ว ย้อนคืนเป็นปัจจุบัน มิใช่สรรค์สร้างขึ้นมาประโลมรากชีวิตไทย 'ทุกรุ่น-ทุกวัย' ในพ.ศ.๒๕๕๗ นี้ ให้ปริ่มสุขบริสุทธิ์ บนความหมายแค่...เงาในแผ่นฟิล์ม?"

โรมิโอ-จูเลียต ของเชกสเปียร์ ฉันใด...

เมื่อ "เชิด ทรงศรี" สร้างและฉายเมื่อปี ๒๕๒๐ สรพงษ์ ชาตรี-ไอ้ขวัญ, นันทนา เงากระจ่าง-อีเรียม แห่งทุ่งบางกะปิ เลียบคลองแสนแสบ จากวรรณกรรมคลาสสิก

"แผลเก่า" ของ "ไม้ เมืองเดิม" ก็ฉันนั้น!

แผลเก่า ไม่เพียงเป็นบทประพันธ์จำลอง ประเพณี วิถี วัฒนธรรม ของสังคมลูกทุ่งชนบทไทยที่เข้าถึงแก่นธรรมชาติ "ชีวิตทุ่งแท้" เท่านั้น

หากแต่ "ไม้ เมืองเดิม" ผู้เติมจินตนาการด้วยสุราเยี่ยงนักประพันธ์ทั้งหลาย ท่านได้จบวรรณกรรมสวยงาม ด้วยชีวิตวัย ๓๗ ปี

แต่ปีชีวิต มิใช่ตัวลิขิตจิตวิญญาณประพันธ์ ท่านสามารถถ่ายทอดวิถีทุ่งไทย ด้วยสำนวนและภาษามีชีวิตชนิดไม่มีวันตาย

เพราะสัมผัสผ่านตัวอักษรได้กระทั่งลมหายใจ กลิ่นเหงื่อ กลิ่นไคล รัก แค้น ผิดหวัง สมหวัง พยาบาท อาฆาต อโหสิ ไปถึง กลิ่นโคลน สาบควาย และรวงข้าวเริงระบำ

"... โธ่ เรียมเอ๋ย, พี่ร้องไห้มาสองปีกว่าแล้ว น้ำใหม่ที่เราเคยเล่นงวดไปสองหนแล้ว พี่ก็ยัง...เรียม... พี่ยังคอยเจ้าอยู่จนน้ำนี้"

กระทั่งว่า....

"เออ เรียมเอ๋ย เมื่อลมมันหวนเมื่อครั้งไร ข้าก็อดหวนคิดถึงเจ้าไม่ได้ หรือว่าลางลมมันจะให้ข้ารู้ว่าเจ้าจะหวนมาบางกะปิอีก"

แผลเก่า ของเชิด ทรงศรี ค่ายสหมงคลฟิล์ม ครั้งนั้น สร้างศักดิ์ศรีให้วงการภาพยนตร์ไทยกระฉ่อนทั่วโลก จนได้รางวัลชนะเลิศจากงานประกวดภาพยนตร์ เมืองนองต์ ฝรั่งเศส ปี ๒๕๒๔

แต่ "แผลเก่า" ปี ๒๕๕๗ ฝีมือหม่อมน้อย เท่าที่ผมดูตัวอย่าง การกำกับและบทภาพยนตร์ประยุกต์สังคมปัจจุบัน

ท่านจินตนาการผ่านตัวแสดงชนิดต้องพูดว่า "ไอ้ขวัญ-อีเรียม" ของหม่อมน้อย ท่านเสกให้มีลมหายใจจริงได้ "เหนือจินตนาการ" จริงๆ!

ไม่น่าเชื่อ ไอ้ขวัญ-อีเรียม "ลูกครึ่งทั้งคู่" แต่กลับเป็น "ลูกทุ่ง" จริงจังเสียกว่าลูกทุ่งใน "สังคมทุ่งจริง" วันนี้เสียอีก

เพลงขวัญเรียม ที่ผ่องศรี วรนุช ร้อง และ แสนแสบ ที่ ไพรวัลย์ ลูกเพชร ร้องใน แผลเก่า ปี ๒๐ ของ เชิด ทรงศรี กับขวัญเรียม ที่ แก้ม เดอะสตาร์ ร้อง และ แสนแสบ ที่ กัน เดอะสตาร์ ร้อง ในแผลเก่า ปี ๕๗ ของ หม่อมน้อย ผมพยายามฟังเทียบเพื่อหา "ใครด้อย-ใครเด่น" ทั้งที่ลำเอียงทางอดีต นอกจากเสียงขลุ่ยสะกดทุ่งในขวัญเรียมของผ่องศรี ที่ไม่มีในขวัญเรียมของแก้มแล้ว

ทุกเพลงในแผลเก่า....!

คอหนังทั้งรุ่นเก๋าอย่างผมและรุ่นแกะกล่องปัจจุบัน อย่านำเพชรน้ำบริสุทธิ์ทั้ง ๒ ก้อนมาเทียบกันเป็นอันขาด

เพราะเพชรคือเพชร น้ำใคร-น้ำมัน ผ่านแสงไฟในแต่ละยุคสมัยส่อง ล้วนวาวประกายด้วยน้ำในตัวมัน ก็ต้องยอมรับว่า แก้ม-กัน เดอะสตาร์ ซึ่งผมไม่เคยฟัง ไม่เคยรู้จักมาก่อน ไม่รู้ใครเป็นผู้เลือกสรรมาร้อง

ทั้งน้ำเสียง ลีลา พลันเอื้อนอ้อย ให้ราวร้านระอุในอก ผสานจินตนาการผ่านชีวิตลูกทุ่งสามัญไพร่ ที่ "ไม้ เมืองเดิม" เสกสร้างผ่านไอ้ขวัญ "ชัยพล-จูเลี่ยน พูพาร์ต" และอีเรียม "ดาวิกา โฮร์เน่"

"อีเรียม" ของ หม่อมน้อย!

แม่คุณเอ๋ย...สื่อภาษาตาของเธอช่างร้ายกาจนัก ท่าขึ้งไอ้ขวัญที่คะนองปากแทะโลมโลนๆ แล้วแม่ตวัดค้อนควัก ซ่อนแววตายิ้มรับรักพร้อมปลายเคียวเกี่ยวรวงข้าว ฉากนั้น

อย่าว่าแต่ไอ้ขวัญ ที่แผงอก "ผู้พันเบิร์ด" ในฉากสมเด็จพระนเรศวรเข้าหอ ที่สาวๆ กรี๊ดกร๊าด จากเรื่อง "สมเด็จพระนเรศวร ภาค ๕" กินไม่ลงเลย

ต่อให้ชายทั้งที่หมายมองและไม่มองหมายทั้งผอง ถ้าเจอสายตาขึ้งรักของอีเรียมในร่างดาวิกานางนี้

เห็นทีจะ...ละลาย ในสายตาซ่อนรักของเธอ!?

ขวัญ-เรียม ของ เชิด ทรงศรี เหมือน โรมิโอ-จูเลียต ของเชกสเปียร์

แต่...

ขวัญ-เรียม ของ หม่อมน้อย เป็นทั้ง โรมิโอ-จูเลียต ของเชกสเปียร์ และคล้ายแจ๊ก-โรส แห่ง ไททานิค!

ครับ...วันนี้ ผมคุยเรื่องหนังเต็มๆ เพราะเต็มใจกับแผลเก่า ของหม่อมน้อยที่ท่านสร้างได้ "เต็ม" จริงๆ

หรืออย่างน้อย ทำให้ผมมี "บางเสี้ยว" แห่งคิดคำนึงเตลิดอยู่ในอกให้อุ่นได้บ้าง เมื่อ ๓๐-๔๐ ปีก่อน

ผมชอบหาโอกาสไปรังสิต สมัยนั้น รังสิตเป็นทุ่งนาทั้งหมด ชอบไปนั่งขอบถนนพหลโยธินตอนเย็นๆ

เห็นกระต๊อบกลางนาลิบๆ เห็นควันจากไฟสุมไล่ยุงให้วัว-ควายบ้าง ชาวนาหุงหาอาหารกินบ้าง เด็กเล็ก เด็กโต เล่นสนุกตามประสาเด็กบ้าง

เพราะชอบอ่านนิยายของ "ไม้ เมืองเดิม" ซึมซับชีวิตกร้าน ต้องต่อสู้ ดิ้นรน มาแต่ ๑๐ กว่าขวบนี่แหละ

เมื่อจากทะเลมาอยู่กรุงเทพฯ ทะเล มีแต่นาเกลือ ไม่มีนาข้าว มีแต่ปลา ไม่มีวัว-ควาย เมื่อเห็นทุ่งนากว้าง เวิ้งว้าง เหมือนท้องทะเล จึงถูกใจนัก

สมัยเด็ก มีหน้าที่เดินไป-กลับร่วม ๒๐ กิโลฯ เพื่อไปซื้อพ็อกเกตบุ๊ก ของสำนักพิมพ์เพลินจิตต์ เล่มละ ๓ บาท ให้อาจารย์ ทุกงวดที่ออก

ไม้ เมืองเดิม, สุมทุม บุญเกื้อ, ก.สุรางคนางค์, เวทางค์, แกม มหรณพ, ลพบุรี, อุษา เข็มเพชร, สันต์ เทวคุปต์, วรรณสิริ, สมุทร สิริไข, อรวรรณ และฯลฯ

อรวรรณ เทพเจ้าแห่งนิยายบู๊นี่ ท่านอัจฉริยะมาก เขียนเรื่องบู๊ ก็เลือดพล่าน เขียนเรื่องรัก ก็หวานจนสะอื้น ท่านใช้ทั้งนามปากกา ช่อลิลลี่-พริ้มเพรา สุกัญญา กุลปราณี

ก็ไม่รู้แหละว่าเป็นคนเดียวกัน ผมมีหน้าที่เดินไปซื้อจากตลาด ซื้อไป-ซื้อมา ลองอ่านดู อ่านไป-อ่านมา เลยเสียคนแต่เด็ก เพราะติดหนังสือนิยายงอมแงม

นักประพันธ์นี่...อาภัพนะ ที่เขาว่าไส้แห้ง มันแห้งจริงๆ ชีวิตมีแต่จินตนาการ กับเหล้า หยิ่งในความอดอยาก และสร้างอารมณ์บีบคั้น-รังแกตัวเอง

แล้วก็ตายชนิดหมาไม่แล....!

ตายแล้วนั่นแหละ งาน "สร้างชื่อ" ให้คนตาย ผลงานที่ทิ้งไว้ "สร้างเงิน" ให้คนอยู่ "ก้าน พึ่งบุญ ณ อยุธยา" หรือ ไม้ เมืองเดิม ก็นิยามนั้น ณ วันนี้ ท่านก็จากไป ๑๐๙ ปีแล้ว

แต่งานของท่าน "แผลเก่า" เป็นแผลที่สังคมชาติเชิดชูรักษาเป็น "แผลใหม่" แต่ละรุ่น..แต่ละรุ่น มาเรื่อยๆ ในความหมาย เป็นแผลแห่งความทรงจำสังคมทุ่งไทยที่ไม่มีวันตาย

และวันนี้ หม่อมน้อย "ม.ล.พันธุ์เทวนพ เทวกุล" ก็ได้ทำแผลเก่า ให้เป็นแผลใหม่แห่งความทรงจำเอกลักษณ์ท้องทุ่งนาไทยอีกครั้ง

อย่างน้อยก็ทำให้ "โลกส่วนตัว" ของผม ที่ผูกพันทางนิยาย "ไม้ เมืองเดิม" ได้สุข-ทุกข์กับการรำลึกอดีต

มีอีกเรื่องที่ผมชอบ เรื่อง "รอยไถ" สร้างเมื่อไหร่ "แผลเก่า" อาจสมานก็ได้ ผมเคยดูกลางแปลงสมัยเป็นเด็กวัด

เห็นร้องไห้กับ "ไอ้ลือ" แห่งทุ่งบางเขน กันน้ำตาท่วมจอเลย.

ที่มา www.thaipost.net/news/050814/94188

หนังสือที่เกี่ยวข้อง | Related Books

แผลเก่า ประพันธ์โดย ไม้ เมืองเดิม ราคา 120.00 บาท